Hầu hết mọi người nghĩ rằng bệnh viêm đa khớp dạng thấp chỉ xảy ra với đối tượng người cao tuổi hay trong độ tuổi lao động gây khó khăn trong việc vận động thậm chí tàn phế khớp ảnh hưởng khá lớn đến đời sống người bệnh. Nhưng thực tế, viêm đa khớp dạng thấp còn xảy ra với cả lứa tuổi thanh thiếu niên để lại nhiều di chứng nguy hiểm cho các em đang trong độ tuổi phát triển.
Đặc điểm của bệnh viêm đa khớp dạng thấp thiếu niên.
Theo nhiều nghiên cứu tại các hội nghị y khoa cho rằng với những biểu hiện đau nhức sưng viêm nhiều khớp mạn tính kéo dài trên 6 tuần, khởi phát ở trẻ dưới 16 tuổi gọi là viêm đa khớp dạng thấp thiếu niên.
Đây là bệnh viêm bao hoạt dịch không gây mủ mãn tính, kết hợp với một số biểu hiện bên ngoài khớp.Về bản chất, viêm đa khớp dạng thấp thiếu niên giống viêm đa khớp dạng thấp ở người lớn nhưng khác ở các biểu hiện lâm sàng. Viêm đa khớp dạng thấp thiếu niên thường để lại di chứng teo cơ cứng khớp, viêm mống mắt, xơ hóa đục giác mạc, đục nhân mắt .. gây tàn tật suốt đời cho trẻ, là gánh nặng cho gia đình và xã hội. Do đây là bệnh kéo dài mãn tính nên gia đình cần hỗ trợ về mặt tinh thần cho bệnh nhi nhất là việc học hành, tập phục hồi chức năng.
Viêm đa khớp dạng thấp thiếu niên gặp ở trẻ 2-16 tuổi
Các thể lâm sàng và phương pháp điều trị viêm đa khớp dạng thấp thiếu niên
Có 3 thể lâm sàng của bệnh viêm khớp thiếu niên dựa vào các biểu hiện khởi phát bệnh như:
Thể viêm ít khớp : với dưới 4 khớp bị ảnh hưởng, thể viêm đa khớp với tổn thương từ 4 khớp trở lên và thẻ hệ thống với biểu hiện viêm khớp kèm sốt và phát ban.
Viêm khớp thể đa khớp ( viêm đa khớp dạng thấp thiếu niên): được xác định khi bệnh nhân có biểu hiện viêm từ 4 khớp trở lên ,kéo dài trên 6 tháng và với những biểu hiện đầu tiên như sốt nhẹ kéo dài, mệt mỏi, kém ăn. Những biểu hiện sưng đau, có thể tràn dịch ở khớp nhưng đa số bắt đầu từ một khớp sau đó phát triển sang những khớp lân cận với tính chất đối xứng đặc trưng. Bệnh hay gặp ở các khớp cổ tay, chân, gối và các khớp khuỷu tay, chân.
Khi xét nghiệm tế bào máu ngoại vi có thể có thiếu máu nhược sắc đặc biệt có thể giảm hồng cầu, bạch cầu, tăng tiểu cầu trong thể viêm khớp có tổn thương nội tạng
Khi cho bệnh nhi đi chụp X quang ở gia đoạn đầu có hình ảnh mất vôi ở đầu xương và cản quang ở phần đầu quanh khớp. Sau một thời gian xuất hiện hình ảnh khuyết nhỏ hoặc bào mòn xương ở phần tiếp xúc giữa sụn khớp và đầu xương, hẹp khe khớp. Cuối cùng, hủy hoại phần sụn khớp và đầu xương.
Viêm khớp thể nặng: do cả số lượng khớp viêm nhiều lẫn tiến triển nặng nề. Bệnh thường tiến triển lâu dài, tăng dần dẫn đến dính và biến dạng các khớp, teo nhiều cơ . Bệnh gây khó khăn cho trẻ trong việc sinh hoạt thường ngày và nên có chế độ chăm sóc cũng như điều trị đặc biệt cho trẻ bệnh.
Về điều trị, điều quan trọng là phải kiểm soát được tình trạng viêm khớp càng nhanh càng tốt. Việc sử dụng các thuốc chống viêm không steroid (NSAID) với liều tấn công để chống viêm là hết sức cần thiết để giảm các triệu chứng và ngăn ngừa các di chứng về sau, tuy nhiên cần thận trọng các tác dụng phụ của nhóm thuốc này. Các thuốc chống viêm corticoid cũng có thể được cân nhắc nhưng đây không phải là một giải pháp thực tế, do việc sử dụng corticoid kéo dài có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là đối với trẻ trong thời kỳ phát triển gây tình trạng yếu xương, chậm phát triển cho trẻ.
Chính vì vậy, trước hết các bậc phụ huynh nên dành thời gian chăm sóc sức khỏe xương khớp cho con em mình. Khi có những biểu hiện sưng đau tại các khớp tay chân mà không do va đập hay tác động mạnh của các yếu tố bên ngoài nên đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt để có phương pháp điều trị phù hợp tránh những biến chứng không mong muốn cho trẻ đang độ tuổi phát triển.